Mae Powys yn adnabyddus am ei natur wledig a'i thirweddau amrywiol a hardd; o glytwaith helaeth o dir fferm gaeedig i'r rhostiroedd gwyntog uwchben Cwm Elan a Mynyddoedd garw'r Cambria. Mae'r sir yn gyfoethog o ran bioamrywiaeth gyda dros 200 o Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig. Mae'r amrywiaeth eang o fywyd gwyllt a chynefinoedd yn cynnwys enghreifftiau o rywogaethau a nodwyd o fewn UKBAP ac fel blaenoriaeth ar gyfer cadwraeth yng Nghymru, megis y glöyn byw britheg berlog, sy'n dibynnu ar lethrau rhedyn sy'n wynebu'r de a chynefin ffridd, a'r wiwer goch sydd i'w gweld yng nghoedwigoedd conwydd enfawr gogledd-orllewin Brycheiniog.
Natur yn Powys
Mae Powys yn adnabyddus am ei natur wledig a thirweddau hardd ac amrywiol; o glytweithiau eang o dir amaeth a amgaewyd i rostiroedd awelog uwchlaw Cwm Elan a Mynyddoedd garw Cambria. Mae’r sir yn gyforiog o fioamrywiaeth, ac ynddi dros 200 o Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig. Ymysg y detholiad eang o fywyd gwyllt a chynefinoedd mae enghreifftiau o rywogaethau a gydnabuwyd gan UKBAP ac sy’n flaenoriaeth ar gyfer cadwraeth yng Nghymru, fel glöyn byw prin y fritheg berlog sy’n dibynnu ar gynefinoedd ffridd a llethrau rhedynog sy’n wynebu’r de, a’r wiwer goch, a geir yng nghoedwigoedd conwydd enfawr gogledd-orllewin Brycheiniog.
- Chwiliwch am gyfleoedd i fod yn llai taclus. Nid yw gwrychoedd a gerddi sy'n cael eu cadw'n dda yn rhoi llawer o gymorth i fywyd gwyllt. Allwch chi greu ardaloedd gwyllt yn eich gardd?
- Cofnodwch y bywyd gwyllt rydych chi'n ei weld. Rydym yn dibynnu ar recordwyr bywyd gwyllt gwirfoddol yn cyflwyno eu cofnodion (h.y., bywyd gwyllt rydych chi’n ei weld) i Wasanaeth Gwybodaeth Bioamrywiaeth Powys a Bannau Brycheiniog (BIS). Mae'r cofnodion hyn yn dweud wrthym am y newidiadau mewn poblogaethau bywyd gwyllt ac yn nodi ardaloedd lle mae angen ymdrechion cadwraeth. Defnyddir cofnodion yn lleol hefyd i lywio ceisiadau cynllunio a gallant dynnu sylw at bwysigrwydd bywyd gwyllt safle. Mae BIS hefyd yn rhedeg digwyddiadau hyfforddi i helpu i wella eich sgiliau adnabod bywyd gwyllt.
- Ymunwch ag arolygon gwyddoniaeth dinasyddion neu brosiectau. Yn debyg iawn i gofnodi, mae'r rhain yn rhoi cofnodion bywyd gwyllt y mae mawr eu hangen ar gadwraethwyr. Gallwch ymuno ag arolygon a gynhelir gan sefydliadau cadwraeth, sy'n rhoi'r holl wybodaeth sydd ei hangen arnoch i ddechrau adnabod a chofnodi bywyd gwyllt.
- Chwiliwch am gyfleoedd i helpu i wella mannau gwyrdd lleol ar gyfer bywyd gwyllt. Gallai hyn gynnwys casglu sbwriel, gosod blychau adar, creu pentyrrau pren marw neu helpu i reoli cynefinoedd, megis creu a rheoli ardaloedd blodau gwyllt. Gallwch hefyd wirfoddoli gyda grwpiau bywyd gwyllt cymunedol ac elusennau cadwraeth i gefnogi prosiectau cadwraeth leol.
- Dod yn Gymuned Sy'n Gyfeillgar i Wenyn drwy gymryd rhan mewn Menter Cyfeillgar i Wen gwenyn Llywodraeth Cymru.
- Helpwch y draenogod yn eich ardal drwy weithio fel cymuned i greu priffyrdd draenogod.
Dim ond ychydig o syniadau yw'r rhain i sbarduno’ch diddordeb. Os hoffech gael rhagor o wybodaeth, mae gennym adran gyfan yng Nghynllun Gweithredu Adfer Natur Powys ar sut y gall cymunedau, unigolion, ysgolion a busnesau weithredu i helpu natur ym Mhowys.
Cyswllt
Cydlynydd y Bartneriaeth Natur Leol
Cyngor Sir Powys
Y Gwalia
Ithon Road
Llandrindod Wells
Powys
LD1 6AA
01597 827500
biodiversity@powys.gov.uk
https://cy.powys.gov.uk/bioamrywiaeth
Mae Powys yn aelod gwerthfawr o Rwydwaith Partneriaeth Natur Lleol Cymru gyfan

